Symon van der Speck (Verspecke)

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Vermelding: van 1475; Stichter van een vicarie op het St Catharina altaar in de St Pancreaskerk te Leiden

Aantekeningen:

tussen 1445 en 1477 ?(Leeftijd 35)? RK geestelijke, Pastoor te Edam

Hij is bekend onder de naam "Mr. Symon Vrederic", pastoor van Edam, vermeld sedert 1445-4. Hij deed 23 okt. 1477 vrijwillig afstand, kapelaan van de St. Pieterskerk te Leiden, stichtte 24 okt. 1475 een vicarie op het St. Catharina-altaar in de St. Pancreaskerk te Leiden, gewijd aan St. Catharina, St. Barbara en St. Apollonia, bewoonde in 1478 een huis te Leiden aan de Nieuwe Straat ?(ws. de Kloksteeg)? in het bon Over 't Hoff. Dit huis kocht hij 9 nov. 1460. Beleend met die Specken, op 18 juni 1477 na het overlijden van zijn broer Jacob. Bij de stichting van zijn vicarie bepaalde hij dat hij tot zijn dood zelf het vruchtgebruik van de vicariegoederen zou genieten, nadien zou de vicarie zijn voor zijn neef Joest Vranckenz.; de begeving van de vicarie behield hij voor zichzelf om vervolgens te komen aan zijn zuster Yeve, na haar dood aan genoemde Joest en tenslotte aan Yeves nageslacht. De vicaris moest gekozen worden uit Symons familie en bij gebrek daaraan diende een arme priester te worden gekozen. Voor de viering van zijn naamdag en voor memoriediensten diende de vicaris de St. Pancraskerk jaarlijks een pond te geven. Symon schonk aan zijn stichting zijn bovengenoemde huis, een huis en erf met een kamer en erf op de Rijn, achter de Breestraat ?(30 aug. 1473 gekocht van Ysbrant Claesz.)?, een rente van 10 scb. p.j. met de houde op een huis aan de Breestraat; land te Lisse gekocbt van Aef, weduwe van zijn broer Floris en twee renten en land te Lisse, gekocht van Floris' zonen; bovendien begiftigde hij de vicarie met zijn zomer- en winterbrevier. De stichting werd 28 nov. 1477 door de Utrecbtse bisschop erkend, deze benoemde Symon Vrederic tot vicaris. Later schonk Symon zijn vicarie nog 3/4 van een huis en hofstede met 13 morgen land te Rijswijk, waarvan bij de helft ?(3/8)? erfde van zijn broer Jacob en de andere helft kocht van diens weduwe ?(26 juni 1478)?. Na Symons dood kochten zijn executeurs-testamentair voor de opbrengst van zijn nagelaten zilverwerk en huisraad t.b.v. de vicarie een rente van 7 pond gevestigd op land te Wassenaar en een van 7 Rijnse guldens 10 stuivers ten laste van de stad Leiden. Symons bibliotheek lieten zij plaatsen in de librije van de St. Pieterskerk onder voorwaarde van medegebruik door de vicaris ?(27 dec.1482)?. Symon vermaakte het Jerusalemshof aan de Cellebroedersgracht ?(nu Kaiserstraat)? te Leiden een rente, op voorwaarde dat de mannen van het hof ieder een penning in de St. Pieterskerk zouden offeren tijdens de memoriedienst voor hem. Ook het klooster Marienhaven deed zijn memorie.

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Vermelding: van 1424; welgeborenen van Lisse

Aantekeningen:

Vierschaar is een oud woord voor rechtbank. Er werd oorspronkelijk mee bedoeld: een door vier scharen ?(dat is: banken)? ingesloten ruimte, waarbinnen de rechters plaatsnamen. Iemand die voor de vierschaar moest komen, was dus iemand die voor de rechter?(s)?, voor de rechtbank moest verschijnen.

Dirk is beleend met 'die Specken' en twee morgen daarbij op 8 mei 1418. Hij is Leids poorter en is betrokken bij de onregeldheden in dei stad in 1419 aan Kabeljauwse zijde. De oorsprong van de twisten dateren al uit de helft van de 14e eeuw en gaan over de vraag wie de kinderloos overleden graaf Willem IV van Holland moet opvolgen. Vanaf 1417 gaat de strijd tussen de voor- (Kabeljauwen) en tegenstanders (Hoeken) van Bourgondie. In dat jaar volgt Jacoba van Beieren haar vader Willem VI op, maar zij maakt de fout te eenzijdig op de Hoekse partij te steunen. Haar oom, de niet-ingewijde bisschop van Luik, Jan van Beieren, laat dan ook zijn aanspraken op de macht in Holland gelden en kiest partij voor de Kabeljauwen, die in drommen naar hem overlopen. In 1418 verovert Jan van Beieren Rotterdam met Kabeljauwse hulp en in 1420 Leiden, welks burggraaf Filips van Wassenaar aan de Hoekse kant staat. Dirk maakt als man van Jan van Beieren met andere edelen op 11 september 1420 deel uit van de vierschaar van Kennemerland die te Haarlem vonnissen.

DIRCK wordt in 1461 vermeld in Rijswijk, mogelijk dezelfde persoon als DIRCK FLORISZ van der Speck, 07-08-1479 beleend met TER SPECKE "waarvan hij de helft die dag opdroeg ten bate van DANIEL ROELOFS van ALPHEN en de andere helft 10 aug daaropvolgend ten bejoeve van zijn zoon FLORYS DIRCXZ".

Vermelding:
In 1424 is hij vermeld onder de welgeborenen van Lisse, die hun krijgsdienst afkopen. Hij verkoopt op 16 maart 1413 een huis en erf aan de Breestraat in Leiden aan Jonge Heinric Harmanszn voor een jaarlijkse rente van 10 Schellingen met de houde.

Dirck is getrouwd met Lysbeth circa 1430 (civil). Lysbeth is geboren vóór 1410. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Beroep: Veehandelaar
• Beroep: van 1398; Boter- en kaaskoper

Aantekeningen:

Bezitter van Ter Specke, op 4-7-1378,
Leids poorter met Gheret Heerman als borg, in 1410 ontpoorterd omdat hij buiten de stad woonde, waarschijnlijk is er een familierelatie met [J. F. Jacobs, 2009: tr. met een nakomelinge van] Willem Luutgaardenz

Hij pachtte in 1398-99 de Leidse hopaccijns, leende Leiden geld voor de krijgstocht tegen de Friezen, leverde 1403/4 kalk aan de St. Pieterskerk, beleend met 2 morgen te Lisse 1372, verhief dit leen en "die Specken" (9 morgen land) in 1390 met ledige hand, die Specken ontving hij 12-12-1400 als onversterfelijk erfleen, tevens werden hem genoemde 2 morgen ten vrij eigen gegeven en kocht hij van de graaf 2 hond land gelegen aan de Horenbrugge en 2 hond land genaamd Butterscamptgen, beide gelegen te Lisse aan het (Haarlemmer)meer, kocht 27-2-1395 een gedeelte van het veenland tussen Zegwaard en Zevenhuizen dat Floris Gijsbrechts verbeurde, voor de aanleg van de nieuwe weg van Leiden naar Oegstgeest (de huidige Steenstraat) moest Dirk in 1395 land afstaan.
Op 12 januari 1386 staat Dirk borg voor Wendelmoet Gherit Wissenweduwe, op 6 februari 1395 met IJsbrant van der Laen voor Herman Willemsz en Willem Sijmonsz en in 1398 voor Vranc Poes. Op 27 februari 1395 koopt hij een gedeelte van het veenland tussen Zegwaard en Zevenhuizen dat Floris Gijsbrechts verbeurt. In 1395 moet Dirk land afstaan voor de aanleg van de nieuwe weg van Leiden naar Oegstgeest (de huidige Steenstraat). Hij verkoopt op 15 juni 1410 zijn huis te Leiden voor 275 nobel. Van de opbrengst wordt een aantal hoge pandrentes ingelost.

Beroep:
in de Friese oorlog

Dirck is getrouwd met NN Simonsdr Heerman in 1380 (civil). NN (dochter van Simon Frederik Heerman van Oegstgeest en Sophia Willemsdr de Wilde) is geboren circa 1360; is gestorven circa 1440. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Bezittingen: Bezitter "ter Specke" te Lisse

Aantekeningen:

Had reeds eerder banden met Haarlem: 8 november 1346 werd Dirk, die toen gevangen zat in het Leidse Gravensteen, door Haarlemse poorters bevrijd. Op 5 maart 1348 tochtte hij zijn vrouw aan de mindere helft van Ter Specke c.a. Dirk werd beleend met 2 morgen land te Lisse; na opdracht door Floris Symonsz. van der Specke ontving hij 4 sept. 1345 diens leengoed (Ter Specke) 13 november 1345: Jan, heer van Egmond en Dirk van Brederode, ridders, betuigen de overdracht d.d. 4 september 1345 door Floris van der Spek Simonsz. van diens goed aan Dirk van der Spek, LRK 49.fo.16. Hij kocht 1342-45 regelmatig hout van de grafelijkheid; had land in Iijfhuur van de graaf te Abdissenbroek (vermeld ca. 1350-63). Verkocht 22 mei 1359 een rente van 31 schellingen aan de abdij van Egmond, gevestigd op een huis te Haarlem; een der belenders was Dirk zelf Toen in 1364 of 1365 een zoen tot stand kwam tussen de partijen betrokken bij de dood van Willem Heynenz., werd nadrukkelijk vermeld dat de kwesties waar Dirk van der Specke en zijn vrouw bij betrokken waren, hierbij nog niet geregeld waren. Hoe die betrokkenheid moet worden voorgesteld, blijkt uit de akte niet.

http://home.kpn.nl/janpaulvanderspek/

Dirck is getrouwd met Bartrarde Arnstdr van Waterlant op 5 mrt 1348 (civil). Bartrarde (dochter van Arnoud van Waterlant en Maartje van der Speck) is geboren in 1325 in Rijswijk; is gestorven in 1365. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Simon is getrouwd met Sophia Willemsdr de Wilde circa 1355 (civil). Sophia is geboren circa 1325. [Gezinsblad] [Familiekaart]